Khi cây bị sâu bệnh tấn công thì năng suất cũng như chất lượng bị ảnh hưởng rất lớn. Vì vậy người trồng phải thường xuyên thực hiện các biện pháp ngăn chặn và tiêu diệt chúng.
Đến với bài viết này, Fao sẽ hướng dẫn bạn cách xử lý những loại sâu bệnh hại bắp cải, đảm bảo cây trồng luôn trong trạng thái khỏe mạnh và năng suất tốt nhất nhé.
Bệnh hại bắp cải
Trước hết thì hãy cùng Fao tìm hiểu về những loại bệnh phổ biến trên cây bắp cài và cách để loại bỏ chúng nhé.
1. Bệnh thối gốc bắp cải (Phoma ligam)
Điều kiện phát sinh:
Bệnh thối gốc bắp cải được gây ra bởi nấm, sinh trưởng và gây hại trong điều kiện khí hậu ẩm ướt, ngập úng nước và nhiệt độ trong đất trồng bắp cải cao.
Khả năng bệnh hại bắp cải gây hại:
Ban đầu thì cây xuất hiện những vết nứt thối trũng hình thành tại vị trí gốc thân cây và về sau, bệnh có thể lây sang lá, có dạng hình đốm tròn màu nâu nhạt.
Những cây bị nhiễm bệnh hại bắp cải thường có kích 2 thước nhỏ hơn so với những cây thông thường.
Những vết thối mục dần dần lan rộng và bao lấy thân phía trên mặt đất, khiến cho cây bị héo và đổ dần. Sau khoảng thời gian dài, thân cây khô và trở thành gỗ, mô cây chuyển sang màu đen, thi thoảng có viền đỏ.
Biện pháp quản lý và ngăn ngừa sâu bệnh hại bắp cải:
– Thường xuyên thực hiện việc vệ sinh đồng ruộng.
– Khi phát hiện bệnh hại bắp cải hình thành cần tiêu hủy sớm.
– Vào mùa mưa nên tiến hành làm luống cao, để tăng cường khả năng thoát nước tốt cho cây.
– Tiến hành luân canh cây trồng khác họ, tốt nhất là luân canh cùng với cây lúa nước.
– Sử dụng một vài loại thuốc phổ biến và hiệu quả như: Matalaxyl, Azoxystrobin, hoặc hỗn hợp hoạt chất bao gồm Madipropamid + Chlorothalonil…
2. Bệnh thối nhũn bắp cải (Erwinia carotovora)
Triệu chứng của bệnh hại bắp cải:
Vết bệnh đầu tiên thường hình thành tại vị trí những cuống lá già phía dưới gần mặt đất, tạo nên các đốm mọng nước, rồi dần thối nhũn.
Vết bệnh theo cuống lá sinh trưởng lên phía trên khiến cho toàn bộ lá bị vàng và thối nhũn. Những lá phía trên cũng có thể bị lây bệnh và sau đó cả cây bị thối.
Nguyên nhân, điều kiện phát sinh của sâu bệnh hại bắp cải:
Bệnh được gây ra bởi vi khuẩn Erwinia carotovora.
Vi khuẩn sinh trưởng mạnh trong điều kiện nhiệt độ dao động từ 27 đến 300C, độ pH phù hợp là 7,2. Vi khuẩn tồn tại và phát triển trên những tàn dư cây trồng và xâm nhập thông qua vết thương.
Biện pháp ngăn chặn bệnh hại bắp cải:
Làm đất trồng thật kỹ, tiến hành vệ sinh đồng ruộng triệt để trước khi trồng.
Tiến hành luân canh cây trồng khác họ.
Bón phân cho cây với liều lượng đầy đủ và cân đối, không bón quá nhiều đạm, nếu trong thời tiết mùa mưa cần tăng cường bón kali.
Sử dụng một số loại thuốc sau để tiêu diệt bệnh hại bắp cải như:
+ Ningnanmycin (Bonny 4SL);
+ Copper Oxychloride + Metalaxyl (Viroxyl 58 WP);
+ Oxolinic acid (Starner 20WP);
+ Copper hydroxide (DuPontTM Kocide 46.1 WG, Funguran – OH 50WP);
+ Kasugamycin (Kamsu 2SL, Saipan 2 SL);
+ Cucuminoid + Gingerol (Stifano 5.5SL);
+ Carbendazim (Kacpenvil 50WP).
3. Bệnh đốm lá bắp cải do nấm
Vết bệnh có dạng hình tròn, màu tím đậm sau đó chuyển sang màu nâu có viền vàng hay nâu đen.
Vết bệnh già thì lâu ngày thì có màu đen, thi thoảng sẽ thấy có một lớp bột màu đen che phủ lên bề mặt của vết bệnh đốm lá. Vết bệnh điển hình của rau bắp cải nhìn giống với đốm mắt cua.
Thuốc phòng và điều trị bệnh hại bắp cải: Anvil 5SC, Antracol 70WP, Score, Rovaral 50WP…
4. Bệnh cháy lá bã trầu do vi khuẩn
Bệnh hại bắp cải này có biểu hiện là vết bệnh màu đỏ, nhiệt độ ẩm thì nhũn ra, khi khô hanh thì giòn. Cây bị nhiễm bệnh cháy lá thường có những lá bị cháy từ bìa lá cháy vào. Vết bệnh cháy lá thường có hình tam giác mà đỉnh là gân lá.
Vi khuẩn tồn tại tại vị trí trong hạt giống và xác những cây rau bắp cải đã bị nhiễm bệnh, chúng không tồn tại trong đất trồng.
Ngoài ra còn có các vết thương phổ biến như: vết thương bởi côn trùng, các sẹo lá, vết thương cơ học, vết bệnh bởi những mầm bệnh khác,… đây chính là những cửa ngõ giúp cho vi khuẩn xâm nhập vào cây.
Nếu khí hậu có mưa và nhiệt độ cao thì bệnh sẽ nặng hơn, thiệt hại nhiều hơn và có thể lây nhiễm từ cây bệnh sang cây khỏe mạnh trong quá trình vận chuyển sau khi thu hoạch hay trong khi tồn trữ.
Phòng bệnh: Bệnh cháy lá bã trầu do vi khuẩn bạn phòng bệnh cũng như điều trị bệnh cho chúng giống với bệnh thối nhũn do vi khuẩn nhé.
5. Bệnh đốm vòng bắp cải
Cùng với hàng loạt những bệnh kể trên như: bệnh sưng rễ, thối nhũn, sâu tơ… thì bệnh Đốm vòng (Alternaria brassicae) là một trong những đối tượng thường xuyên xuất hiện và gây hại trên cây cải bắp hiện nay ở nước ta, đặc biệt là vào thời điểm những tháng mùa mưa.
Điều kiện phát sinh, sinh trưởng của bệnh đốm vòng:
Bệnh sẽ sinh sôi và lây lan mạnh mẽ nếu trong thời tiết ẩm ướt, mát mẻ, mưa nhiều (nhiệt độ không khí dao động từ 22 đến 25oC).
Nấm gây bệnh đi sâu vào trong cây thông qua những vết thương cơ giới bởi mưa gió hay do con người vô ý tạo ra trong quãng thời gian chăm sóc hay bởi vết cắn phá của côn trùng.
Triệu chứng bệnh hại bắp cải:
Vết bệnh đốm vòng ban đầu sẽ hình thành các vòng tròn đồng tâm nhìn giống với chiếc nhẫn, tại vị trí giữa vết bệnh bị khô chết.
Nếu bệnh đã bị hại nặng thì nhiều vết bệnh liên kết hòa lẫn với nhau tạo thành một hình thù bất kỳ, lá bệnh sẽ dần dần bị héo rũ xuống như khi chúng ta dội nước sôi vào chúng, trên bề mặt vết bệnh xuất hiện lớp mốc màu đen, lá già rất dễ bị gãy hay thối.
Bệnh có thể gây hại ngày từ khi cây cải bắp mới hình thành, mới có lá sò, nhưng chủ yếu hại nhiều vào giai đoạn cây chuẩn bị cuốn bắp trở đi (đối với cả trong thời gian cất trữ, vận chuyển, tiêu thụ sau khi thu họach bắp cải).
Không chỉ ở cải bắp, bệnh hại bắp cải còn gây hại trên nhiều loại cây rau thuộc họ thập tự như cải thảo, súp lơ,…
Phòng ngừa và điều trị bệnh đốm vòng trên cây cải bắp:
– Thường xuyên thực hiện việc vệ sinh ruộng trồng.
– Xử lý hạt giống trong nước nóng 500C trong khoảng thời gian là 30 phút trước khi gieo.
– Phải lên liếp cao, trong vườn trồng bắp cải phải trang bị hệ thống thoát nước tốt để nhanh chóng thoát nước khi có mưa, hạn chế ẩm ướt kéo dài trong vườn cây.
– Không nên trồng bắp cải với mật độ qúa dầy, để ruộng được thông thoáng, giảm bớt độ ẩm ướt trong ruộng.
– Phải bón với liều lượng cân đối giữa đạm, lân và kali. Tốt nhất là bạn hãy tăng cường phân hữu cơ hoai mục, giảm bớt lượng phân hóa học, giúp cho cây chắc khỏe, tăng cường sức chống đỡ bệnh của cây.
– Thường xuyên theo dõi và kiểm tra vườn cải bắp của bạn.
Sâu hại bắp cải
Thành phần gây hại cho cây bắp cải không thể không nhắc tới chính là những con sâu hại bắp cải. Sâu bệnh hại bắp cải khiến cho người trồng có năng suất và chất lượng giảm sút đi rất nhiều.
Vì vậy, hãy cùng Fao tìm hiểu về những loại sâu hại bắp cải cũng như cách phòng tránh, tiêu diệt chúng nhé.
1. Sâu tơ hại bắp cải (Plutella xylostella)
Tập quán sinh sống và cơ chế gây hại của sâu tơ hại bắp cải::
– Bướm thường hoạt động mạnh vào thời điểm ban đêm, mạnh nhất là khoảng thời gian từ chập tối cho tới nửa đêm.
Loài bướm đẻ trứng rải rác, từng cụm hoặc theo dây dọc tại vị trí mặt dưới lá, trung bình mỗi con cái đẻ một lượng trứng nằm trong khoảng từ 100 đến 150 trứng.
– Sâu non có thể ăn tất cả biểu bì lá khiến cho lá bị thủng lỗ chỗ. Nếu bị hại nặng sẽ khiến năng suất và chất lượng rau giảm sút nặng nề.
– Vòng đời trung bình của sâu hại bắp cải là từ ngày 21 đến 27 ngày.
Biện pháp phòng trừ:
– Thường xuyên thực hiện việc vệ sinh đồng ruộng
– Trồng xen canh những loại rau họ thập tự như cây hành, tỏi, bởi những loại cây này tiết ra mùi vị, ngăn ngừa bướm sâu tơ tới xâm nhập.
– Tưới phun mưa vòa thời điểm lúc chiều mát để ngăn ngừa sâu tơ bắt cặp, đẻ trứng.
– Cần có những biện pháp bảo vệ các loài thiên địch của sâu tơ như các loài ong ký sinh Diadronus collaris, Diadegma semiclausum, bọ đuôi kìm.
– Sâu tơ có khả năng kháng thuốc rất tốt nên có thể tham khảo và sử dụng luân phiên những loại thuốc sau để phòng trừ sâu bệnh hại bắp cải:
+ Abamectin (Alfatin 1.8EC; Binhtox 1.8EC; Plutel 0.9EC);
+ Lufenuron (Match 050 EC);
+ Matrine (Sokupi 0.5SL);
+ Bacillus thuringiensis (Xentari 35WG, Dipel 6.4WG, Biocin 16 WP);
+ Spinosad (Success 25SC);
+ Oxymatrine (Vimatrine 0.6 SL);
+ Citrus oil (MAP Green 3SL);
2. Sâu xanh hại bắp cải (Pieris rapae)
Tập quán sinh sống và gây hại của sâu xanh hại bắp cải:
– Bướm chủ yếu hoạt động vào thời điểm ban ngày, đẻ trứng từng quả rải rác trên bề mặt lá, mỗi con bướm cái đẻ trung bình khoảng 150 trứng.
– Những con sâu non mới nở sẽ ăn vỏ trứng, sau đó chúng bắt đầu gặm nhấm chất xanh và để lại một màng lá trắng mỏng, chúng sinh sống theo từng cụm. Sâu tuổi lớn sẽ phân tán ra nhiểu nơi, ăn khuyết lá để lại gân khiến cho cây trở nên xơ xác.
– Sâu xanh bướm trắng phát sinh mạnh mẽ nhất trong những tháng có thời tiết ít mưa.
– Vòng đời trung bình của mỗi con sâu xanh hại bắp cải nằm trong khoảng 35 đến 40 ngày.
Biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại bắp cải:
– Sử dụng vợt để bắt bướm, ngắt nhộng trực tiếp trên lá.
– Thu dọn và huỷ bỏ toàn bộ những tàn dư cây trồng.
– Luân phiên sử dụng những loại thuốc sau để ngăn chặn sâu bệnh:
+ Abamectin (Agromectin 1.8EC; Binhtox 1.8EC);
+ Abamectin + Chlorfluazuron (Confitin 36EC);
+ Matrine (Sokupi 0.36AS);
+ Abamectin + Alpha-cypermethrin (Shepatin 18EC)
+ Azadirachtin (Vineem 1500EC);
+ Abamectin + Bacillus thuringiensis (Kuraba 3.6EC).
Như vậy là chúng ta đã tìm hiểu xong về những loại sâu bệnh hại bắp cải cũng như cách ngăn chặn, tiêu diệt chúng rồi. Qua bài viết này, Fao hy vọng bạn có thể tự tay mình trồng những cây trồng mạnh khỏe, không bị nhiễm sâu bệnh nhé. Chúc các bạn có một mùa vụ bội thu!
